موارد مصرف و منع مصرف گلرنگ
موارد مصرف و منع مصرف گلرنگ
گیاه گلرنگ دارای مصارف دارویی و نیز صنعتی میباشد. بیشترین استفاده از این گیاه به دانه یا بذر آن مربوط بوده که از آن هم در تولید رنگ و هم در تهیه روغن استفاده میشود و هم بهعنوان غذای پرنده کاربرد دارد. ترکیبات دانه این گیاه شامل روغن (۲۵ الی ۴۵ درصد و در برخی موارد تا ۶۰ درصد)، پروتئین (۱۲ تا ۳۷ درصد) و پوسته (۳۵ الی ۶۰ درصد) میباشد. مصرف گلرنگ با داشتن خواصی مانند برطرف کردن نفخ سیستم گوارش، بازکردن صدا، شادابی پوست و مو و افزایش قدرت جنسی میتواند بسیار سودمند باشد.
موارد مصرف دانه گلرنگ
عمده استفاده دانه گلرنگ در تهیه روغن میباشد. روغن بهدست آمده از دانه این گیاه که به نام Safflower oil معروف است دارای مصارف طبی، تغذیهای و یا صنعتی میباشد. این روغن طعمدار و دارای رنگ بوده و از نظر تغذیهای مشابه روغن آفتابگردان میباشد. از روغن گلرنگ در تهیه صابون، تهیه رنگ و نیز در آشپزی استفاده میشود.
نوع کاربرد روغن حاصل از دانه گلرنگ با میزان و نوع اسید چرب غیر اشباع موجود در آن ارتباط دارد. در این زمینه گیاه گلرنگ را به دو دسته میتوان تقسیم نمود. در دسته اول، میزان بالایی از «مونو اسیدهای چرب غیر اشباع» (اسید اولئیک)، دیده میشود در حالی که در دسته دوم «پلی اسیدهای چرب غیر اشباع» (اسید لینولنیک)، میزان بالایی دارند. میزان اشباعشدگی دسته اول از روغن زیتون کمتر بوده و معمولا مصرف خوراکی دارد. اما دسته دوم بیشتر در تهیه رنگ روغنی و صنعت نقاشی کاربرد دارد. استفاده از دانه گلرنگ برای تهیه رنگ بهصورت سنتی مرسوم بوده است.
استفاده از گُل گلرنگ
از گُل گیاه گلرنگ میتوان بجای زعفران برای رنگ دادن به غذا استفاده کرد. البته بایستی توجه داشت که این گیاه طعم و عطر زعفران را ندارد اما دارای خواص فراوانی است و مصرف آن بسیار برای انسان سودمند است. خوردن گلبرگهای گلرنگ نیز مرسوم بوده و جریان گردش خون را تسریع میبخشد. به همین دلیل آن را برای بانوانی که عادت ماهیانه آنها بدون دلیل قطع شده و یا کسانی که جنین مرده در رحم دارند تجویز میکنند. این ماده همچنین برای درمان ترشحات رحمی بعد از زایمان مفید است. گُل خشک شده گلرنگ نیز در درمان سرطان و آب حاصل از خیساندن آن نیز در شستشوی چشم کاربرد دارد.
رنگ کردن پارچه با گل گلرنگ یکی دیگر از موارد مصرف گلرنگ بهحساب آمده و از دیرباز مورد توجه بودهاست.
مصارف دیگر گلرنگ
کنجاله گلرنگ با حدود ۲۳ درصد پروتئین و ۳۵ درصد فیبر، در تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار میگیرد.
از این گیاه در تهیه لوازم آرایشی و بهداشتی و نیز در تهیه مارگارین استفاده میشود.
در نهایت میتوان به این نکته اشاره کرد که رنگ ادرار پس از مصرف گلرنگ بهصورت طبیعی قرمز میگردد.
مضرات و موارد منع مصرف گلرنگ
مصرف گلرنگ در برخی موارد برای انسان مضر بوده و توصیه نمیگردد. یکی از مهمترین این موارد مصرف دانه و یا گُل گلرنگ در دوران بارداری و شیردهی است. در دوران بارداری به دلیل خاصیت اثر قاعدهآوری گلرنگ، استفاده از دانه یا گُل آن خطرناک بوده و ممکن است سقط جنین را در پی داشته باشد. البته در این دوران مصرف روغن حاصل از دانه این گیاه منع نشده است.
مصرف عصاره دانه و نیز روغن حاصل از دانه گلرنگ همراه با شیر و یا پس از آن، شیر را میبندد و بایستی از اینکار اجتناب کرد.
در صورت داشتن حساسیت با گیاهان خانواده آستراسه مانند آفتابگردان، گل داوودی، همیشه بهار و… باید از مصرف گلرنگ خودداریکرد.
گلرنگ دارای خاصیت رقیقکنندگی خون بوده و لخته شدن و توقف خونریزی را به تاخیر میاندازد. از این رو افرادی که زخم معده و یا هموروئید دارند نبایستی از آن استفاده کنند. توجه کنید که همین خاصیت گلرنگ میتواند باعث خونریزی بیش از حد در هنگام عمل جراحی گردد. این گیاه به دلیل خاصیت ذکر شده، با داروهای رقیق کننده و ضد انعقاد خون مانند آسپیرین، وارفارین، دیکلوفناک، ناپروکسن، ایبوپروفن و… تداخل دارد و نبایستی با هم مصرف شوند.
بازدید از مقالات زیر پیشنهاد میگردد:
سلام ممنون بابت مطلب مفید تون.. تشکر