خرید زعفران تقلبی ؛ زیان مالی و تهدید سلامتی

زعفران به عنوان یکی از مهمترین افزودنی‌های مجاز رنگ دهنده و طعم دهنده غذایی از دیر باز مورد توجه ایرانیان قرار داشته است. لقب طلای سرخ به دلیل ارزش بالای این گیاه معطر به آن داده شده است. قیمت بالای این محصول باعث شده سودجویان فراوانی سعی در تهیه و ارائه زعفران تقلبی نموده و راه‌های متفاوتی برای اینکار انتخاب کنند. این در حالی است که با خرید محصولات تقلبی علاوه بر زیان مالی، ممکن است سلامتی فرد استفاده کننده نیز به مخاطره بیفتد. در اینجا سعی داریم روش‌های ساده تشخیص تقلب در زعفران را برای دوست‌داران این ادویه گیاهی تشریح نماییم تا مشتریان عزیز با دقت بیشتر بتوانند محصول واقعی را تشخیص داده و با آرامش کامل، نسبت به خرید و مصرف زعفران مناسب اقدام نمایند.

روش‌های تقلب در زعفران

به‌طور کلی تقلب در زعفران با بکارگیری یک و یا چند مورد از روش‌های زیر انجام می‌شود:

• رنگ کردن بخش‌های سفید رنگ رشته زعفران (بخش خامه) و یا حتی رنگ کردن مجدد زعفران استفاده شده‌.
• رنگ کردن موادی غیر از زعفران مانند ریشک (کاکل) ذرت و اضافه کردن آن به زعفران خالص.

موارد بالا هم می‌تواند با بهره‌گیری از رنگ طبیعی خود زعفران انجام شود و هم با بکارگیری رنگ‌های طبیعی یا مصنوعی (بخصوص تارتازین) صورت گیرد. در صورت استفاده از رنگ طبیعی زعفران، نتیجه حاصله ضرر مالی خریدار می‌باشد. اما در صورت استفاده از رنگ مصنوعی علاوه بر ضرر مالی، سلامتی فرد نیز تهدید می‌گردد. به یاد داشته باشید مصرف این نوع زعفران سرطان‌زا خواهد بود. نکته جالب اینکه بر اساس مطلب منتشر شده در پایگاه خبری تحلیلی فردا با عنوان «دردسر تارتازین برای زعفران ایرانی» در ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۵، مطابق با یکی از تحقیقات انجام شده در استان خراسان، ۷۸ درصد از زعفران‌های متفرقه موجود در بازار خراسان، تقلبی بوده است.

• اضافه کردن رشته‌ی گل‌های مشابه زعفران مانند گلرنگ (گیاه کاجیره و یا کازیره و معروف به زعفران آمریکایی در تصویر زیر) و یا حتی استفاده از گوشت ریش‌ریش شده برخی حیوانات مانند گردن گاو و شتر. گلرنگ هرچند گیاه مفیدی به‌حساب آمده و مصارف دارویی نیز دارد اما عطر و طعم زعفران را نداشته و بسیار ارزانتر از آن می‌باشد. مصرف بی‌رویه‌ی این گیاه البته به کبد آسیب می‌رساند. در رابطه با خواص گلرنگ در آینده مقاله‌ای در سایت قرار خواهد گرفت.

• سنگین کردن زعفران با چرب کردن و اضافه نمودن نمک، شکر، عسل یا موارد دیگر به آن.

با توجه به موارد فوق و اثرات سوئی که ممکن است زعفران تقلبی برای مصرف کننده در پی داشته یاشد، بایستی در انتخاب و استفاده از زعفران بسیار هوشیار بود.

تشخیص زعفران واقعی از زعفران تقلبی

به‌طور کلی در صورتی‌که زعفران به‌صورت رشته‌ای (و نه پودر شده) باشد بسیاری از موارد تقلب، با روش‌هایی که در ادامه می‌آید قابل تشخیص است. اما در صورتی‌که زعفران پودر شده باشد، تشخیص واقعی بودن آن کار راحتی نبوده و نیازمند تجهیزات آزمایشگاهی می‌باشد. از این رو توصیه می‌کنیم از خرید زعفران پودر شده خودداری کنید.

• توجه دقیق به ظاهر زعفران

به تصویر زیر که مربوط به رشته واقعی زعفران است خوب نگاه کنید. رشته زعفران اصل در قسمت پایین میله‌ای و باریک و البته غیر صاف بوده و بخش انتهایی آن پهن و شیپور مانند است. موارد غیر از این بلاشک تقلبی است. توجه کنید نقاط پایین‌تر از اتصال رشته‌های زعفران (خامه) نیز قرمز نبوده و از رنگ زرد تا سفید تغییر می‌کند (در صورتی‌که بخش خامه از زعفران جدا نشده باشد). نکته بعدی اینکه بخش قرمز رنگ زعفران نیز بایستی قرمز تند (بسته) بوده و روشن و براق نباشد.

• مزه کردن زعفران

زعفران اصل مزه تلخ دارد و با مزه کردن آن بایستی تلخی آن را احساس کرد. در صورتی‌که زعفران مزه دیگری داشته باشد و یا مزه‌ای نداشته باشد، با زعفران تقلبی مواجه خواهیم بود. در صورتی‌که همراه با مزه تلخ، چربی، شوری، شیرینی و یا هر مورد دیگری احساس شود، زعفران ناخالص می‌باشد.

• رنگ دهی زعفران

در رابطه با رنگ دهی زعفران موارد زیر برای آزمایش کردن اصل بودن زعفران قابل استفاده است:

• با قرار دادن رشته زعفران بین کاغذ کاهی و فشار دادن آن بایستی لکه چربی بر روی کاغذ باقی نماند در غیر این‌صورت زعفران موجود تقلبی می‌باشد.
• رنگ رشته زعفران اصل در بنزین حل نشده و نمی‌تواند بنزین را رنگین نماید.
• رنگ دهی زعفران در آب به آرامی صورت می‌گیرد. بنابراین اگر آب به سرعت رنگین گردد، بایستی به آن شک کرد. نکته دیگر اینکه اگر رنگ رشته‌های زعفران در آب جوش پس از حدود ۵ دقیقه سفید شود، زعفران آزمایش شده تقلبی است. علاوه بر این رشته‌های زعفران واقعی در آب به‌طور کامل حل نشده و تفاله آن بر جای خواهد ماند. در غیر این صورت ماده‌‌ی مورد استفاده، زعفران نیست.

آخرین روشی که می‌توان از آن استفاده کرد و البته به سادگی روش‌های قبلی نیست، قرار دادن آن بر روی شعله گاز می‌باشد. در این‌حالت زعفران خالص به دلیل وجود پتاسیم در آن به رنگ بنفش یا نارنجی درمی‌آید. این در حالی است که رنگ حاصل از زعفران تقلبی زرد خواهد بود.

علاوه بر موارد تشریح شده فوق، توصیه می‌کنیم برای انتخاب مناسب، مقاله مربوط به انواع زعفران را مطالعه نمایید.

برای اطلاع از خواص زعفران و جزئیات آن، لینک مربوطه را دنبال کنید.

منابع

قبل از تهیه مطلب فوق برخی منابع مطالعه شده که مهمترین آنها سایت بیتوته بوده است.

فروش مستقیم و بدون واسطه انجیر خشک

ارسال پستی سفارشات به تمام نقاط کشور

فروش ویژه زعفران دسته و زعفران سرگل ممتاز

زعفران ممتاز قائنات را با بهترین قیمت بخرید